مشکل نور پس‌زمینه (Backlight) در آیفون — دلایل و راه‌حل‌ها
اگر صفحه‌نمایش آیفون شما تصویر دارد اما نور ندارد یا فقط با نور چراغ‌قوه قابل دیدن است، احتمالاً مدار نور پس‌زمینه (Backlight) دچار مشکل شده است.
این خرابی یکی از ایرادهای رایج در آیفون است که معمولاً بعد از ضربه، آب‌خوردگی یا تعمیر نادرست اتفاق می‌افتد.
در این مقاله از مرکز تعمیرات تخصصی موبایل پارسه، ساختار مدار بک‌لایت آیفون، دلایل خرابی آن و روش‌های تشخیص و رفع مشکل را بررسی می‌کنیم.
مدار نور پس‌زمینه LCD در آیفون چگونه کار می‌کند؟
در تمام مدل‌های آیفون با صفحه LCD، ساختار مدار بک‌لایت تقریباً یکسان است و از چند جزء کلیدی تشکیل شده است:
- چیپ پاور (Power IC): تولیدکننده ولتاژ لازم برای روشن‌کردن بک‌لایت.
- سلف یا کویل (Inductor Coil): تقویت‌کننده سیگنال خروجی از چیپ.
- دیود (Diode): محافظ مدار در برابر ولتاژ معکوس.
- فریت بید (Ferrite Bead): فیلتر نویز سیگنال و تثبیت جریان.
- فلت یا کابل ریبون: انتقال جریان از مادربورد به نوار LED پشت LCD.
- در برخی مدل‌ها، چیپ درایور بک‌لایت (Backlight Driver IC) نیز به‌صورت مجزا وجود دارد.
این قطعات با هم کار می‌کنند تا نور پس‌زمینه لازم برای نمایش تصویر روی صفحه را تولید کنند.
چرا مدار بک‌لایت آیفون آسیب‌پذیر است؟
در حالی‌که بیشتر قطعات آیفون با ولتاژ ۱٫۸ تا ۵ ولت کار می‌کنند، مدار بک‌لایت در حدود ۱۵ تا ۲۰ ولت فعالیت دارد.
این اختلاف ولتاژ بالا باعث می‌شود در صورت بروز اتصال کوتاه (Short Circuit) یا آب‌خوردگی، آسیب شدیدتری به قطعات وارد شود.
شایع‌ترین دلایل خرابی نور صفحه آیفون
1. خرابی خودِ LCD
ضربه، فشار یا آب‌خوردگی می‌تواند منجر به سوختن لایه‌های داخلی LCD شود.
در این حالت حتی با سلامت کامل مدار بک‌لایت، تصویر تیره باقی می‌ماند.
2. سوختن فیلتر بک‌لایت (Backlight Filter)
وقتی اتصال کوتاه در مدار رخ دهد، سیم نازک داخل فیلتر می‌سوزد و جریان به نوار LED نمی‌رسد.
3. خرابی دیود بک‌لایت
دیود هم مانند فیلتر قطعه حساسی است و در اثر حرارت یا نوسان شدید می‌سوزد.
در مواردی که فیلتر سوخته، معمولاً دیود نیز آسیب دیده است.
4. خرابی کویل (Inductor Coil)
در مدل‌های جدید آیفون کمتر پیش می‌آید، اما در اثر نوسان یا تعمیر غیراصولی ممکن است این قطعه نیز از کار بیفتد.
اتصال کوتاه (Short Circuit) در مدار بک‌لایت
یکی از شایع‌ترین خطاهایی که تعمیرکاران مبتدی مرتکب می‌شوند، کار کردن روی برد با باتری متصل است.
حتی وقتی صفحه خاموش است، در مدار بک‌لایت ولتاژ وجود دارد و اگر پنس یا سوکت LCD اشتباه جا زده شود، اتصال کوتاه رخ می‌دهد.
در مدل‌هایی مثل iPad mini، کافی است فلت LCD کمی کج وارد سوکت شود تا پین ولتاژ بالا با زمین تماس پیدا کند و بک‌لایت بسوزد.
پس همیشه قبل از باز کردن گوشی، باتری را جدا کنید.
سایر دلایل خرابی بک‌لایت
مونتاژ اشتباه صفحه LCD: در برخی LCDهای تعویضی، نوار محافظ روی محل لحیم‌کاری فلت‌ها به‌درستی چسبانده نمی‌شود و باعث اتصال مدار با فریم فلزی می‌شود.
نبودن قفل ZIF کانکتور: در این حالت فلت LCD بیرون می‌آید و پین ولتاژ بالا به زمین برخورد می‌کند.
آب‌خوردگی: باعث خوردگی پایه‌های سوکت LCD و فیلترها می‌شود.
آسیب به مسیرهای برد: اگر هنگام بستن برد، پیچ بلند استفاده شود، ممکن است مسیر داخلی برد قطع و جریان بک‌لایت مختل شود.
روش تشخیص خرابی بک‌لایت آیفون
برای اینکه بفهمید مشکل از بک‌لایت است یا خود LCD:
آیفون را به کامپیوتر وصل کنید. اگر سیستم گوشی را شناخت، دستگاه روشن است و مشکل از نور پس‌زمینه است.
در بعضی مدل‌ها، گوشی با صدای زنگ و لرزش مکرر کاربر را از خرابی بک‌لایت مطلع می‌کند.
در محیط تاریک با چراغ‌قوه به صفحه نگاه کنید؛ اگر تصویر faint دیده می‌شود، بک‌لایت سوخته است.
راه‌حل رفع مشکل بک‌لایت
خبر خوب این است که تقریباً تمام خرابی‌های بک‌لایت قابل تعمیر هستند.
بعد از شناسایی قطعه معیوب (فیلتر، دیود یا چیپ)، تعمیرکار با میکروسولدرینگ (Micro Soldering) آن را تعویض می‌کند و نور صفحه به حالت عادی برمی‌گردد.
اگر ابزار تخصصی در اختیار ندارید، بهترین کار سپردن دستگاه به یک مرکز تعمیرات حرفه‌ای مانند پارسه است.
جمع‌بندی نهایی
خرابی نور صفحه آیفون می‌تواند ناشی از دلایل مختلفی باشد؛ از آب‌خوردگی و نوسان برق گرفته تا اشتباه در تعمیر.
اما در اکثر موارد با تعمیر برد یا تعویض قطعات کوچک، مشکل کاملاً قابل حل است.
اگر آیفون شما تصویر دارد اما نور ندارد، می‌توانید برای بررسی و تعمیر تخصصی، به مرکز تعمیرات موبایل پارسه مراجعه کنید تا دستگاه شما با تجهیزات دقیق بازسازی شود.
